Tag archieven: De Week Krant

Ruud Knispel – Intriges en liefde in De Spinvlieg

Hugo Wapperom schreef het boek De Spinvlieg, over zijn vader Piet Wapperom, leider van het Haagse verzet tijdens WO II. “Het is zware kost, het gaat over de oorlog. Het is ook een roman over liefde, het leven. Het is vanuit de mens geschreven.” Mag De Spinvlieg mee op vakantie? “Ik zeg met overtuiging ‘ja’ omdat het een spannend verhaal is,” zegt Wapperom in zijn zonovergoten achtertuin in de Galileïstraat. Zijn vader streed als leider van de Haagse Sabotagegroep tegen de nazi’s. Toch werd hij na de oorlog beticht van heulen met de vijand. “Een groot drama voor mijn vader die een belangrijk verzetsman was”, zegt zoon Hugo. “Hij heeft na de oorlog twee jaar in de gevangenis in Duindorp gezeten!”
Wapperom schreef het persoonlijke verhaal op basis van een kistje met paperassen van zijn vader én een briefwisseling tussen zijn ouders. Daarnaast is er ‘het grote verhaal’, over de opstelling van Nederland tijdens WO II. “Je leert mensen kennen als ze boos zijn. Dat geldt ook voor een land!” Hij is in De Spinvlieg kritisch over de opstelling van de Nederlanders tegenover de nazi’s. “Wij waren toch zo fantastisch? Ik zet in mijn boek een schijnwerper op allerlei gebeurtenissen. En je kunt rustig stellen dat de ambtenarij in Nederland neigde naar het nazisme.” Ook over de rol van Koningin Wilhelmina die in de geschiedschrijving wordt neergezet “als een stevige tante”, is Wapperom kritisch. “Daar denk ik dus heel anders over.”
Maar De Spinvlieg is niet bedoeld als geschiedkundig standaardwerk dat de kijk op ‘onze rol’ tijdens WO II verandert. “Nee hoor”, lacht Wapperom. “Op dat punt zit ik niet te wachten op spektakel, de meeste feiten die ik noem waren al wel bekend. Hoe ik de samenhang tussen die gebeurtenissen opschrijf, met op de voorgrond het verhaal hoe het met mijn vader allemaal in godsnaam heeft kunnen gebeuren, dat is wel spectaculair.”

Hugo Wapperom

Wapperom: “Als schrijver leer je je land kennen! Een land dat, ook nu weer als het gaat over Noord-Afrikanen die opkomen voor de democratie, te snel in de diplomatieke modus schiet. Niet zoals Frankrijk en Engeland een eigen standpunt in neemt.” Ook het fascistische zoals dat, vindt Wapperom, in Nederland de kop opsteekt, komt als thema terug in De Spinvlieg. “Nederlanders moeten zich zo gedragen, er zo uitzien, liefst allemaal hetzelfde hoofd hebben. Dat is lekker makkelijk”, zegt Wapperom. “Ik stel in mijn boek die grijze massaliteit juist tegenover de kwaliteit van kleinschaligheid. Je mag wel trots zijn op je land, maar kijk alsjeblieft iets verder dan je eigen cultuur.”

Simone Bergmann – “Democratie is iets wat je doorgeeft”

‘Mijn boek ‘De Spinvlieg’ is een spannende detective, geen ‘droog’ geschiedenisboek,” zegt schrijver Hugo Wapperom. “Het is een zoektocht naar ‘de waarheid’.” Op 5 mei is Hugo een van de sprekers tijdens Bevrijdingsfestival Den Haag (Centrale Bibliotheek). Hij zal het publiek vertellen over zijn debuutroman, waarin zijn eigen vader de hoofdpersonage is; een Haagse verzetsstrijder in de Tweede Wereldoorlog. “Het is een persoonlijk, waargebeurd verhaal over liefde, verzet en verraad aan de hand van authentieke brieven. Daarnaast heb ik ook veel research over de oorlog gedaan in meerdere archieven.”

Hugo Wapperom

Hugo is geboren in de Vreeswijkstraat in Den Haag. “Mijn jeugd speelde zich vooral af op straat; ik was een echte nozem.” (Lacht) “Ja, ik voldeed helemaal aan het stereotype beeld; géén effen schoenen, maar zwart-witte en smalle pijpen in plaats van wijde. Ik ben ook een tijdje meegegaan in de provobeweging.” Hugo heeft dus altijd al een sterk ‘vrijheidsgevoel’ gehad: “Democratie is iets wat je doorgeeft. Vooral kleinschaligere organisaties kunnen daarin veel betekenen. Politici natuurlijk ook, maar die zitten in een spagaat. Aan de ene kant het volk aanspreken om stemmen te winnen, aan de andere kant binnen die massa de ‘kleinschaligheid’ organiseren. Hij of zij moet dus twee ‘talen’ kunnen spreken; dat botst. Hoe dan ook, de mens is een sociaal dier; hoe dichter je bij elkaar staat hoe beter je elkaar leert kennen. Democratie, de ‘kwaliteit’ daarvan, is iets waar je volgens mij elke dag mee bezig zou moeten zijn. Niet alleen tijdens bijvoorbeeld de verkiezingen. Democratie is als een ‘plantje’ dat alleen blijft leven als je het water geeft.”

Het schrijven van het boek bleek voor Hugo een ‘fascinerende reis’. “Wat ik zelf heb geleerd van het verhaal van mijn vader is dat je jezelf niet steeds moet richten op hoe het, volgens anderen, ‘hoort’ te zijn. Belangrijker is: hoe zie je het leven zelf? Kom hoe dan ook altijd terug op waar je zelf voor staat. Geloof niet alles wat je leest of hoort. (Glimlacht) Ook niet over de oorlogsgeschiedenis… Vorm je eigen mening, zonder angst.”

De Vreeswijkstraat, op de hoek van de Leyweg, speelt overigens ook een belangrijke rol in Hugo’s boek. Hier werden razzia’s gehouden en geprobeerd om zijn vader te liquideren. Leden van de verzetseenheid waar zijn vader leiding aan gaf zijn op de Waalsdorpervlakte door de Duitsers geëxecuteerd. De indringende vraag rijst daarbij waarom zijn vader, de verzetsleider, níet. Was hij nu een held of…?Krant